DE IDEALE SCHILDERSTOK?
Over schilderstokken
Een schilderstok, ook wel maalstok genoemd (afgeleid van het Duitse woord Malen), wordt meestal gebruikt bij het fijnschilderen.
- Je kunt er je schilderhand op laten rusten waardoor je nauwkeuriger kunt schilderen. Vooral als de verf nog nat is, en speciaal bij de grotere formaten, is zo’n stok erg handig.
- Ook kun je de stok gebruiken als geleider voor het schilderen van fijne en rechte lijnen.
Je kunt zo’n schilderstok natuurlijk kopen. Ik besloot er zelf één te maken (model A). Daarmee ondervond ik al snel enkele nadelen. Ik maakte een andere, die bleek opnieuw niet ideaal te werken. Je begrijpt het … ik heb nu een hele bos van die schilderstokken, schilderlatten en andere hulpstukken. Voor ieder type klus weer net iets anders. Lees mijn verhaal en trek je conclusies … en maak dan je eigen unieke schilderstok.
De ideale schilderstok:
Eigenschappen:
- Stabiel. Je kunt er goed met je schilderhand op steunen zonder dat de stok verschuift of doorbuigt.
- Eenvoudig te verplaatsen tijdens het werk. Zodoende kun je ieder oppervlak van je werk bereiken.
- In iedere positie te plaatsen. Verticaal, horizontaal en diagonaal.
- Steun zoeken zonder de natte verf van je schilderij te raken.
- Vasthouden met je andere hand dan wel steunen op de vloer of andere stabiele ondergrond.
- De zijkant van de schilderstok is glad en dient als geleide tijdens het schilderen van (lange) lijnen. De steel van je penseel strijkt daarbij soepel langs de stok.
- De stok is evenwijdig aan het schilderijoppervlak te plaatsen. Dat is essentieel bij het schilderen van lijnen. De afstand blijft dan identiek.
- Deze evenwijdige tussenliggende afstand is naar wens te veranderen. Bij een sleper wil je meer afstand dan bij een puntpenseeltje.
Zelf maken van een schilderstok: Beschrijving en foto’s
A) Stok van rondhout 14 mm en een bal met daaromheen een lederen lap.
Ervaringen:
Voordelen:
- De stok houd ik vast met mijn linkerhand waarbij ik de bol aan de rechterzijde laat steunen tegen de rand van het schilderij.
- Deze schilderstok is niet zwaar.
- Doordat de plooien van het leder wat uitsteken blijft de bal mooi op zijn plek.
- Je bent vrij om de stok verticaal, horizontaal of in welke positie dan ook te gebruiken.
Nadelen:
- Je hebt beide handen nodig. Eén voor het penseel en de ander voor de schilderstok.
- De plooien van het leder steken uit. Het is lastig om de natte verf van het schilderij te ontwijken.
- De afstand tussen stok en schilderij is gering en niet over de hele lengte identiek. Dat is lastig wanneer je de stok gebruikt als geleiding voor het schilderen van lijnen.
B) Stok van rondhout 14 mm en een bal met daaromheen stretch katoen
Bij deze stok is de lederen lap vervangen door stretchkatoen.
Ervaringen:
Voordelen:
- Als je deze bal tegen de rand van het natte schilderij laat leunen zijn en geen plooien die de natte verf raken (zoals bij de lederen uitvoering).
- Je kunt de stok subtiel draaien om van positie te veranderen.
Nadelen:
- De grip is gering. Het valt niet mee om goed steun te krijgen omdat het balletje vrij snel wegschuift.
- Je hebt beide handen nodig. Eén voor het penseel en de ander voor de schilderstok.
- De afstand tussen stok en schilderij is gering en niet over de hele lengte identiek. Dat is lastig wanneer je de stok gebruikt als geleiding voor het schilderen van lijnen.
C) Een schilderstok gemaakt van een lat (22×34 mm) en met een haak.
Deze gladde stevige lat is aan het uiteinde voorzien van een haak, gemaakt uit een aluminium L-profiel. Boven het schilderij heb ik een speciaal horizontaal profiel. Daaraan haak ik deze schilderstok.
Ervaringen:
Voordelen:
- Het met je schilderhand steunen op deze lat is heel stabiel.
- De lat is met gemak te schuiven en te verplaatsen. In de verticale hangende positie werkt dit goed.
- Ik kan de lat in vrijwel iedere positie, stand en afstand op mijn schilderstatief vastmaken.
Nadelen:
- De lat is vrij zwaar.
- Voor diagonaal of horizontaal werken heb je extra hulpmiddelen nodig. Het plaatsen kost wat moeite en tijd.
- Lijnen schilderen met de lat als geleider gaat soms wat hortend en stotend. Je penseelsteel raakt de zijkant van de lat. Met rondhout gaat dit soepeler.
D) Een schilderstok gemaakt van een bezemsteel met een haak.
De bezemsteel heeft een diameter van 28 mm. Aan het uiteinde is deze bezemsteel voorzien van een haak, gemaakt uit een aluminium L-profiel.
Ervaringen:
Voordelen:
- Heel stabiel en prima om er met je schilderhand op te steunen tijdens het fijnschilderen.
- Buigt absoluut niet door.
- Kan gehangen en verschoven worden aan een bovenliggend profiel.
- Ik kan de lat in vrijwel iedere positie, stand en afstand op mijn schilderstatief vastmaken.
- Lijnen trekken met een penseel langs de stok verloopt soepel en zonder haperen.
Nadelen:
- De lat is vrij zwaar.
- Voor diagonaal of horizontaal werken heb je extra hulpmiddelen nodig. Het plaatsen kost wat meer moeite en tijd.
- Voor horizontale lijnen kun je ook je schilderij kantelen. Ook dat is wat bewerkelijker.
E) Schilderstok … creatieve oplossingen door anderen.
Deze oplossing zag ik bij een andere schilder.
- Lange stevige stok uit rondhout. Deze stok staat op de grond. Aan de bovenzijde van de schildersezel is een horizontale lat gemonteerd. Hier tegen rust het rondhout. Verder is er een ijzerdraad gespannen, met een trekveer. Het rondhout bevindt zich achter de draad.
Voordelen:
- De stok staat heel stevig en stabiel op de grond en buigt niet door en kan makkelijk verschoven worden
- Kan verticaal en onder een beperkte hoek gebruikt worden.
Nadelen:
- Voor het trekken van horizontale lijnen zul je het schilderij moeten kantelen.
- Minder geschikt voor het schilderen van lijnen. De afstand van je schilderstok tot je werk is enigszins te regelen door de stok op de grond wat naar voren te zetten. Je stok staat nu schuin ten opzichte van je werk.