VERSTEKZAGEN – ERVARINGEN

Voor het zelf maken van een schilderijlijst of baklijst heb je een goede verstekzaag nodig.

Ik deed ervaring op met een:

  • verstekzaagmachine (ook een handzaag)
  • handzaag / kapzaag met verstekbak
  • elektrische afkort- & verstekzaag.

Eigenschappen die ertoe doen:

  • Veilig werken
  • Perfecte gladde zaagsnede
  • Vrijloop van de zaag en de verstekbak
  • Perfecte hoek (45 of 90 graden)
  • Vastklemmen van het te zagen lijstje
  • Lengte-aanslag
  • Zaag geleiding
  • Stabiliteit van de verstekzaag
  • Prijs passend bij een beperkt budget

Mijn voorkeur:

Ik deed prima ervaringen op met de verstekzaagmachine van Nobex (Zweeds), model Proman 110.

Ik kocht deze voor circa 50 euro bij bol.com.

Kap- en Verstekzaagmachine

Veiligheid:
Deze verstekzaagmachine is een handzaag in een geleide- en klemsysteem. Het te bewerken lijstje wordt snel en eenvoudig ingespannen. Je werkt makkelijk en veilig met deze verstekzaagmachine.
Perfecte gladde zaagsnede:
Het zaagblad heeft een bijzonder fijne vertanding, is geschikt voor hout, is smal en is superscherp. Ik adviseer om te kiezen voor een zaagbald type PRM-24. Dit zaagblad heeft 24 geharde zaagtanden per inch. De zaagsnede is slechts 0,63 mm breed. Met een dergelijk zaagblad zaag je glad zonder rafels.
Vrijloop van de zaag en de verstekbak:
De zaag loopt vrij en komt tijdens het zagen niet in contact met de geleiding of het klemblok. Je kunt deze zaag, bij het inspannen, in een vrije bovenpositie plaatsen zonder dat het te zagen lijst wordt geraakt.
Perfecte hoek (45 of 90 graden):
De draaibare onderplaat heeft diverse vaste posities. Via een klem & kliksysteem zijn deze posities makkelijk te vinden. Het instellen van een perfecte 90 graden of 45 graden hoek is makkelijk. De leverancier claimt 0,2 graden nauwkeurigheid.
Vastklemmen van het te zagen lijstje:
Deze verstekzaagmachine is uitgevoerd met een instelbare klembeugel. Via een beugel en pompbeweging zet je de lijst snel en eenvoudig vast zodat het tijdens het zagen niet verschuift. Feitelijk werkt dit klemsysteem identiek aan dat van een kitpistool.
Lengte-aanslag:
De zaag is uitgevoerd met een traploos instelbare lengteaanslag. Voor de korte latten is dat erg handig, vooral bij serieproductie. Je maakt latten met identieke lengtes.
Zaag geleiding:
Als je onder verstek zaagt (45 graden) worden er zijwaartse krachten op het zaagblad uitgeoefend. Dit zaagblad is strak in de houder opgespannen. De 4 geleide-pennen zorgen voor een  stabiele en uitgelijnde zaagoriëntatie.
Stabiliteit van de verstekzaag:
Deze verstekzaak (machine) moet goed en stabiel op een ondergrond geschroefd worden. Een workmate volstaat niet. Het geheel gaat tijdens het zagen te veel bewegen. Kies voor een brede dikke plank of een stabiel (dik) werkblad. Vervang de standaard PRM-12 (12 zaagtanden per inch) voor een PRM-24 (24 zaagtanden per inch). Dat zaagt weer net wat rustiger.

Opmerkingen:
Op basis van de nodige online “reviews” koos ik voor de Nobex Proman 110. Vergelijkbare machines/fabrikanten worden blijkbaar niet hoog gewaardeerd. Op diverse sites wordt de Nobex Proman 110 aangeboden voor zo’n 150 euro. Wonderlijk genoeg werd/wordt hij bij Bol.com aangeboden voor slechts 50 euro. Ik nam de gok en één dag later werd de zaag al afgeleverd. Je bent wel een aardig tijdje bezig met het monteren van alle onderdelen! Maar het eindresultaat is een hele behoorlijke verstekzaagmachine waar ik heel erg blij mee ben.

Kapzaag & Verstekbak (kunststof/hout)

Veiligheid:
Super veilig. Er wordt met de hand gezaagd. Het werk wordt bij voorkeur met vastgeklemd (lijmtang).
Perfecte gladde zaagsnede:
Het zagen met een kapzaag levert toch wel wat rafelige randen op. Met een fijn schuurpapiertje los je dat op.
Vrijloop van de zaag en de verstekbak:
Iedere keer als je een lijstje doorzaagt raak je ook de onderzijde van de verstekbak. Tijdens het zagen kunnen de zaagtanden ook de geleidesleuf (links/rechts) van het verstekbakje raken. De geleidesleuf slijt en wordt breder.  Na verloop van tijd moet je het verstekbakje vervangen.
Perfecte hoek (45 of 90 graden):
De verstekbak is standaard voorzien van sleuven met een hoek van 90 graden en 45 graden. Zagen gaat vrij secuur.
Vastklemmen van het te zagen lijstje:
Het is noodzakelijk dat je het houten lijstje tijdens het zagen vastklemt. Gebruik een houtklem. Met name als je onder 45 graden zaagt wordt er onder een hoek gewrikt en heeft het lijstje de neiging langzaam aan op te schuiven. Met de handvastklemmen is onbegonnen werk en leidt tot een onnauwkeurige zaaghoek/lengte.
Lengte-aanslag:
Niet aanwezig. Je moet de lengte van ieder latje zelf opmeten en aftekenen. Dat resulteert in (geringe) afwijkingen.
Zaag geleiding:
Het zaagblad van een kapzaag is voldoende stijf. Het blad wordt zijwaarts weggedrukt (45 graden). De 45-graden geleidesleuf van de verstekbak zal daarom slijten (breder worden).
Stabiliteit van de verstekzaag:
Klem of schroef de verstekbak op een stevige ondergrond zoals een werkbank of (desnoods) een workmate.

Opmerkingen:
Zo rond de 25 euro koop je al een goede verstekbak en kapzaag. Selecteer een echte goede kapzaag met een fijne vertanding en een smal stabiel blad. Het is prima voor incidenteel gebruik. Het werken ermee vergt aandacht en nauwkeurigheid en kost dus veel meer tijd.

Elektrische afkort & verstekzaag

Veiligheid:
Zo’n elektrisch afkort- verstekzaag heeft een cirkelzaagblad dat natuurlijk beveiligd is met een afdekkap. Maar het blijft oppassen. Vooral in de 45 graden stand is er meer zaagblad in zicht. Je zaagt over het algemeen kleine en korte latten. Het goed, makkelijk en stabiel klemmen van de lat is een “must”. Een fout is snel gemaakt.
Perfecte gladde zaagsnede:
Het zaagblad is 2 à 2,5 mm dik en heeft een middel-fijne vertanding. Mijn ervaring is dat de lijstjes toch wat rafels vertonen.
Vrijloop van de zaag en de zaagplaat:
Tijdens en na het doorzagen van de lijst raken de zaagtanden enkel het hout. Ze komen niet in contact met de ondergrond/onderplaat.
Perfecte hoek (45 of 90 graden):
Het instellen van een perfecte 90 graden of 45 graden hoek was, bij de door mij geteste zaag, niet in orde.
Vastklemmen van het te zagen lijstje:
Het is essentieel dat je de lijst/lat tijdens het zagen goed vastklemt. Met name als je onder 45-graden zaagt het lijstje de neiging langzaam aan op te schuiven. Bij de door mij geteste zaag was het vastklemmechanisme niet in orde. Het hout kierde op de ondergrond.
Lengte-aanslag:
Met gebruik van een lengteaanslag maak je lijstjes/latjes van perfect identieke lengtes. Bij onder 45-graden verstek gezaagde lijstjes is een lengte aanslag enorm handig. De door mij geteste zaag had er geen mogelijkheid voor.
Zaag geleiding:
Vooral als je onder 45-graden zaagt zullen er ook zijwaartse krachten op het zaagblad worden uitgeoefend. Een cirkelzaag is voldoende stijf. Wel was er wat speling op de van de zaag op de as van de motor. Het voelde niet echt jofel.
Stabiliteit van de verstekzaag:
De elektrische afkort- en verstekzaag moet goed en stabiel op een ondergrond bevestigd worden. Je hebt ook ruimte nodig voor de lange lijstlengtes. Een (verrijdbare) werktafel is daarom handig.

Opmerkingen:
Ik kocht een elektrische kap- en verstekzaag voor rond de 70 euro. Het was een wat kleinere machine en leek mij, voor mijn kleinere schilderijlijstjes, goed genoeg. Er bleken allerlei nadelen aan te kleven en het werken er mee voelde niet veilig. Ik had zo’n 400 latjes te zagen en bij die aantallen verlies je de concentratie en ga je makkelijk fouten maken. Zodoende heb ik het apparaat geretourneerd.

ERVARINGEN MET DE VERSTEKZAAGMACHINE IN BEELD

Het zaagblad met fijne vertanding glijdt door twee kunststof geleiders die corresponderen met pennen op de zaagplaat/onderplaat.

Met dit klemmechanisme trek je de te zagen schilderijlijst vast in de houder. Het mechanisme werkt feitelijk net zo als een kitspuitpistool.

Druk de rode houder in en door draaien verander je de zaaghoek. Binnen in de zaaghouder zijn vaste klikstanden voor verschillende hoeken o.a. 90 graden en 45 graden.

De aanslag (rood onder) is vrij instelbaar. Zo zaag je identieke lengtes.

Het is een wonder dat deze verstekzaagmachine in zo’n klein doosje geleverd wordt. Het samenstellen is dan ook een aardige montageklus.