KIJKEN & ZIEN – KLEURPERCEPTIE

Kleurperceptie is hoe je een kleur ervaart. Voor de kleurperceptie is het volgende van belang:

  • De lichtbron: warm licht, koel licht
  • De kleur-eigenschappen van het object: dof, glans, structuur, glad
  • Het waarnemingsvermogen van degene die kijkt. Kleurwaarneming en intepretatie verschilt van mens tot mens
  • Kleuren van objecten in de omgeving spelen ook een rol.

Soms is het heel erg lastig om de juiste kleuren te kiezen en te mengen. Met één van de schilderijen ben ik echt aan het worstellen geweest, het betreft een zonsondergang. Een detail daarvan zie je op de foto. Het leek me een prachtig plaatje om te schilderen. Met photoshop bepaalde ik de kleuren die gemengd moesten worden. Eigenlijk was ik nogal verbaasd, het water moest overduidelijk geschilderd worden in bruin tot oranjebruin. Op bepaalde plaatsen wist ik toch zeker dat ik een blauwachtige tint zag.

Eerste poging:
Ik volgde photoshop. Ik gebruikte gebrande omber, gebrande sienna, transparant oxide bruin en oker geel. Geheel volgens de foto. Het eindresultaat zag er niet uit. Te donker en te bruin. Het leek ook niet op een avondopname! Alles onder de horizon bedekte ik met een lichtgrijze tint.

Tweede poging:
Ik ben op zoek gegaan naar een blauwachtig-bruin. Ik bedacht dat je met de drie primaire kleuren een bruine tint kon mengen. En dat je, door de mengverhouding te veranderen, de kleur kan beïnvloeden. Dat moest kunnen .. variëren van blauwachtigbruin naar bruinachtigblauw. Op het proefcanvas zag het er nog aardig uit. Maar ook deze nieuwe werkwijze werd een fiasco. Ik bedekte het geheel weer met een hele lichtgrijze tint …….mmmmn …. eigenlijk zag het er niet onaardig uit.

Pas toen realiseerde ik mij dat ik veel meer moet gaan schilderen op gevoel.

  • Wat was de sfeer daar ter plekke?
  • Wat zag ik en in welke kleurstelling?
  • Was het er al donker of was het nog behoorlijk licht……. ?

Derde poging:
Ik koos voor een totaal andere aanpak. Ik heb de gehele partij onder de horizon in grijzen geschilderd (grisaille). Dat toonde op zich al best goed. Vervolgens ben ik overgegaan op glaceren. Recht onder de zon nog met gebruik van een transparant geel (aureoline) en meer naar buiten toe met ultramarijn blauw, indigo blauw, gebrande omber en rauwe omber. Zowaar, het blauw toonde best goed. Ik hield ook alles in lichte tonen.

Daarna viel pas echt het kwartje.

  • Mijn uitgangsmateriaal was een foto. Mijn moderne systeemcamera heeft een uiterst gevoelige sensor en kan fotograferen met een instelling tot 25600 ISO. De camera registreert de kleuren 1 op 1. Dus het geglinster van wat warmgekleurd zonlicht over het water werd geregistreerd als bruin.
  • Een mens ziet in de schemering vooral grijzen en blauwen (staafjes i.p.v. kegeltjes). Andere kleuren worden minder goed gezien. Willen je een avondsfeer schilderen? Gebruik dan weinig kleur, en vooral grijsblauwen (voorbeeld).

Later las ik een artikel over bruine tinten. Een reeks heldere kleuren (geel tot rood) werden tot 50% gemengd met zwart. Vrijwel alle kleuren toonden bruinachtig. mengkleuren. Op deze site vind je ook een voorbeeld van een kubes. Kubus. Ook weer zo’n duidelijk voorbeeld van kleurinterpretatie. Verder wordt een mooi voorbeeld van een avondopname aan zee getoond.

Met gebruik van photoshop vond ik boven de horizon deze tinten/kleuren.

Boven de horizon: kleuren zoals met photoshop bepaald

Met gebruik van photoshop vond ik onder de horizon deze tinten/kleuren. Zie je dat … geen blauw!