Perspectief – Horizon & Verdwijnpunt(en) bepalen
Bij het schilderen is, naast een goede lay-out, een juist perspectief van belang voor het slagen van het totaalbeeld. We leren altijd van die mooie voorbeelden van een huis of een straatje met een mooie strakke horizon waarop we het verdwijnpunt / de verdwijnpunten kunnen “vastpinnen”. Maar hoe doe je dat nu als je het houvast van zo’n horizon niet hebt. Ik hoop dat je iets hebt aan dit voorbeeld.
Foto 1) Voorbeeld – Winkeltje – Die Hackischen Höfe, Berlin
Ik vond een mooi voorbeeld. Een winkeltje in de bekende Hackische Höfe, Berlijn. De twee heren hebben het prima naar hun zin terwijl de dames shoppen.
Het beeld lijkt aanvankelijk simpel. Een winkelpui met ramen, een gesloten en een geopende deur. De pui in de breedte netjes in drieën verdeeld. Het ziet er allemaal niet zo moeilijk uit. Echter, de fotograaf staat hier niet recht voor de winkel zodat we te maken krijgen met twee verdwijnpunten.
Foto 2) Verdwijnpunt één.
We hebben in deze afbeelding het nodige houvast. Het begint met de bestrating. Je kunt er van uitgaan dat deze waterpas is. Ik tekende hulplijnen in het verlengde van de voegen. Er is één voeg die nagenoeg verticaal in het beeld staat. Dit is in ieder geval de “breedte locatie” van de fotograaf!
Ook kun je lijnen verlengen van de horizontale treden van de winkeltrap (rechts). Alle hulplijnen snijden één punt op de “denkbeeldige horizon”. We hebben nu ook de ooghoogte/lenshoogte van de fotograaf gevonden. Het lijkt er op dat de fotograaf iets door de knieën is gegaan. Immers, de denkbeeldige horizon bevindt zich ter hoogte het voorhoofd van de twee zittende mannen.
Foto 3) Verdwijnpunt Twee.
Dit verdwijnpunt is lastiger te vinden. Het bevindt zich aan de rechterzijde, ver buiten het beeld. Maar neem gerust aan, ook dit verdwijnpunt bevindt zich ergens op de denkbeeldige horizon. Ook nu heb ik hulplijnen getrokken. De horizontale delen van de winkelpui, de ramen, de winkeltrap, de bestrating … het zijn allemaal lijnen die je kunt verlengen.
In de foto heb ik aangegeven waar, gezien het stijgen en dalen van de hulplijnen, de denkbeeldige horizon is. Gelukkig … deze komt overeen met die op foto 2.
Foto 4) Symmetrie
Doordat het standpunt van de fotograaf uit het midden is ontstaat er perspectief.
We weten dat de ramen en deuren allen rechthoeken zijn. Maar door het perspectief zijn ze in deze afbeelding feitelijk trapeziumvormig (met de parallelle zijden verticaal).
Neem niet klakkeloos aan dat deze winkelpui qua maatvoering uit drie identieke delen bestaat. B1 en B2 verschillen. H1 & H2 & H3 zijn niet identiek. De tegelgrootte van T1 en T2 verschillen zichtbaar.