TRANSPARANT WIT – TOEPASSINGEN
Transparant wit, Rembrandt nr. 119:
Royal Talens vermeldt als volgt: “Transparant wit is een transparant, koel (blauwachtig) wit op basis van saffloerolie. Uitermate geschikt voor het maken van een wit glacis en mengingen met transparante kleuren”.
Ik kocht een aantal jaren geleden een tube. Ik wilde dunne wolkenflarden schilderen, waar het blauw nog doorheen schemerde. Het werd in eerste instantie geen succes. De tube transparant wit verdween in mijn schilderkist. Pas veel later leerde ik hoe ik deze transparante verf wel kon toepassen. Dat doe ik als volgt.
Verzachten van contrasten en vervagen van contouren:
Als de geschilderde contrasten te groot zijn, en je streeft naar een zachte meer nevelige sfeer, dan breng je over de goed gedroogde verflaag een glacis aan van transparant wit. Het ziet er dan allemaal wat kalkachtig en streperig uit. Neem aftand en bekijk het resultaat. Neem dan een doekje en dep of veeg hier en daar wat van het transparant wit weg. Wees niet te bezorgd, na droging van het wit kun je weer gewoon doorgaan met een volgende beschildering. Voorbeelden: wolkenluchten, bergen met atmosferisch perspectief, een bos met dauw, een landschap met mist.
Wit als drager/verpakking van andere transparante kleuren:
Het komt voor dat je delen van een beschildering door middel van een glacis qua toon en kleur wilt aanpassen. Ik gebruik daarvoor graag een transparante verf met een wat minder sterke kleurkracht zoals olijfgroen, omber groenachtig (Rembrandt), paynes grey etc. Maar er zijn kleuren die gewoonweg te krachtig zijn of te veel verdonkeren. Denk aan ultramarijn blauw of alizarine crimson rood. Meng betreffende kleur op het palet met transparant wit. Vervolgens gebruik je dit mengsel als glacis. Het beschilderde deel wordt lichter qua toon en is toch enigszins doorschijnend. En dat pakt soms heel mooi uit.
Voorbeeld 1: Berglandschap met atmosferisch perspectief
Dit berglandschap met die subtiele groen-blauw-grijs toonovergangen kreeg ik met moeite gerealiseerd. Ik was niet tevreden. Bij de beschildering was het contrast te groot en werd de kleur te groen. Ik wilde een meer blauwe tint realiseren, maar hoe doe je dat? Glaceren met ultramarijn blauw leek me geen goed idee. Het zou er te blauw en te donker van worden. Uiteindelijk koos ik voor een glacis van het mengsel transparant wit + ultramarijn blauw. Dit bleek goed uit te pakken. Afgebeeld zijn, de uitgangsfoto en een detail van het schilderij.
Voorbeeld 2: Kleurrijk jurkje
De jurk van een klein meisje is heel fleurig met allerlei kleurvlakken. Ik schilderde de plooien, daar waar licht op valt, kleurrijker en lichter qua toon. De schaduwzijde van de plooien schilderde ik met gedempte kleuren en donkerder qua toon. Dat is, en zeker met zoveel kleurvlakjes, niet eenvoudig in één keer te realiseren.
Via glaceren verdonkerde ik de schaduwen, dat ging uitstekend met onder meer de transparante kleuren omber groenachtig en paynes grey.
De oplichtende vlakjes konden ook wat meer pit gebruiken. Daar heb ik bijvoorbeeld de rood/witte patroontjes opgelicht met een mengsel van diep rose + transparant wit.
Mengen:
Op het scheurpaletje zie je het Transparant Wit en het transparante Ultramarijn Blauw. Met behulp van een schildersmesje en een medium (Piet’s medium) heb ik beide verven goed gemengd. Vooral het Transparant Wit moet je goed mengen anders blijft het wat draderig. Tevens heb ik het blauw en wit gemengd.
Op een tweede scheurpaletje heb ik hetzelfde gedaan, nu met gebruik van het transparante Diep Rose.
Ik beschilderde een proefcanvas dat is voorzien van een rood-oranje imprimatura.
- Het Wit Transparant toont half-transparant en wat streperig.
- Het glacis met het Diep Rose en het Ultramarijn Blauwe “mengen” met de rood-oranje imprimatura, Het diep-rose wordt daarom geïntensiveerd tot een donker rode kleur. Het blauwe toont enorm donker. Dat zou in beide gevallen in een schilderij een ongewenst resultaat kunnen zijn.
- De beide mengsels tonen daarentegen licht en bezitten een zekere transparantie.
Transparant wit en ultramarijn blauw op een scheurpaletje.
Transparant wit en diep rose op een scheurpaletje.
Let op het grote verschil tussen de afzonderlijke transparante verven en de mengkleur op een oranje-rode imprimatura.
Over de toepassing van transparant wit wordt weinig tot niets vermeld, ook niet op het internet. Graag hoor ik over jullie ervaringen met deze verf. Contact.